Od propelerskih bombardera do aviona 5-te generacije: Suhoj slavi 80-tu godišnjicu postojanja

Jedan od najpoznatijih ruskih proizvođača vojnih i civilnih aviona, OKB Suhoj obilježava 80. godina od svog osnivanja.

Kompanija Suhoj duguje ime svom prvom glavnom inženjeru Pavelu Suhoju. Istorija ove kompanije počinje 1939. godine kada je tim na čalu sa Pavelom dobio zadatak da pokrene proizvodnju svog prvog aviona tipa Su-2. Sam Suhoj je tada već bio iskusan inženjer koji je godinama radio zajedno sa još jednim istaknutim sovjetskim vazduhoplovnim inženjerom koji će takođe osnovati drugi konstruktorski brio, Anderjem Tupoljevim.

Prvi avion se zvao Su-2

Ovaj avion je bio i prvi avion napravljen i testiran od strane suhojevog tima. U pitanju je bio jednomotorni dvosjed namjenjen za blisku vazdušnu podršku i misije izviđanja. Proizvedeno je oko 900 ovih aviona a Crvena armija ih je redovno koristila tokom prve 3 godine Drugog svjetskog rata. SU-2 ujedno predstavlja i prvi borbeni avion kojeg je Suhoj serijski proizvodio tokom Drugog svjetskog rata. Pored ovog aviona OKB Suhoj je konstruisao još 2 aviona pod nazivima SU-1 i Su-3 (Su-3 predstavlja modifikaciju aviona Su-1) koji nisu doživjeli serijsku proizvodnju. Budući da je testiranje ovih aviona vršeno na samom početku rata i da je bilo popraćeno tehničkim problemima nastavljena je proizvodnja Su-2.

Prvi avion na mlazni pogon Su-7

Su-7 je predstavljao prvi mlazni avion ovog biroa. Prije ovog aviona su testirani određeni modeli aviona koji nisu imali isključivo propeler kao što su Su-5 i Su-10 koji je pokretan turbofanskim motorom. Su-7 je prvi serijski turbomlazni motor kompanije Suhoj koji je primljen u naoružanje Sovjetske vojske. Avion je usvojen u naoružanje 1960. godine a koristio se do kasnih 80-ih, broj proizvedenih primjeraka ovog aviona je premašio 2 000 komada.Su-7 se aktivno koristi i dalje u vazduhoplovnim snagama Sjeverne Koreje.

Prelazak na lovačke avione

Iako je tim imao najviše iskustva u oblasti razvoja jurišnih i bombarderskih aviona, OKB Suhoj je odlučio ući u razvoj čistog lovačkog aviona. Prva verzija lovačkog aviona Su-9 je izašla kasnih 50-ih a nedugo zaatim i model Su-11. Su-15 će kao presretač predstavljati jedan od glavnih sovjetskih presretačkih aviona tokom postojanja Sovjetskog Saveza. Ovaj avion je nastao sredinom 60-ih i bio je uključen u većinu incidenata sa avionima koji su narušavali vazdušni prostor Sovjetskog Saveza.

Nakon ovog aviona dolazi familija revolucionarnih lovačkih aviona Su-27. Daljim razvojem ovog aviona došlo se do današnjih verzija aviona Su-30 i Su-35. Iako je njegovo uvođenje bilo problematično zbog problema oko radara koji su pratili ovaj avion na početku karijere, njegov dalji razvoj je doveo do aviona koji predstavljaju sam svjetski vrh.

Ipak Suhoj je ostao vjeran i svom “zaštitnom znaku” odnosno jurišno-bombarderskoj avijaciji. Kompanija je dizajnirala širok spektar jurišnih i jurišno-bombarderskih aviona. Lovačko-bombarderska porodica aviona Su-17/20/22 je postala jedan od najproizvođenijih aviona kompanije Suhoj, sa preko 3 000 jedinica raznih tipmova ovog aviona. Ovi avioni se i dalje nalaze u vazduhoplovstima nekih zemalja.

Tzv. “radni konj” ruskih vazduhoplovnih snaga je još jedan Suhoj avion pod nazivom Su-24. Ovaj taktički bombarder je odigrao veliku ulogu tokom tekuće operacije ruskih VVS u Siriji.

Njegov nasljednik je Su-34, koji je takođe učesnik operacije u Siriji a nastao je na osnovu lovačkog aviona Su-27 koji je “duboko prerađen” da bi se dobio, zapravo potpuno novi avion Su-34. Ovaj avion polako zamjenjuje svog prethodnika Su-24 u VVS Rusije.

Jedna od ikona ovog biroa je zasigurno i Su-25, popularni Žabac.

Ovaj avion predstavlja jedini istinski avion namjenjen za blisku podršku trupama na zemlji. Ovaj avion je teško naoružan i oklopljen a svoju žilavost je dokazao u brojnim sukobima širom svjeta. Pored američkog A-10 sasvim sigurno predstavlja jedan od najžilavijih aviona koji trenutno lete u svijetu.

Na svoj 80. rođendan kompanija je objavila da je počela sa proizvodnjom novog aviona V generacije za ruske vazdušne snage. Su-57, poslednji avion ove kompanije će sigurno omogućiti svjetlu budućnost ove kompanije.

Pored nabrojanih vojnih aviona, kompanija Suhoj je proizvodila i druge avione poput onih za akrobatsko letenje, zatim prevoz putnika i gašenje požara.

U tekstu nisu nabrojani apsolutno svi modeli aviona kompanije Suhoj. Ukratko smo objasnili samo one koji su na neki način obilježili svjetsku vazduhoplovnu industriju.

Povezani tekstovi:

Su-25 proslavio 47 godina od prvog leta

Nakon raskida ugovora s Boeingom i Airbusom Iran se vratio ruskom Suhoju SJ-100

Military Watch: Sirijsko nebo je pokazalo da F-22 ne može svladati Su-35

The Nacional Interest otkrio “tajnu mogućnost” ruskog Su-35 koja mu omogućava rušenje F-22

F-35 ili Su-57? – Oba su “najbolja na svijetu”

Upotreba najmoćnije bombe iz arsenala Su-34 (VIDEO)

SU-57 ušao u serijsku proizvodnju!