Zvanična premijera Oklopnjače Potemkin, slavnog crno-bijelog nijemog filma sovjetskog redatelja Sergeja Eisensteina, upriličena je na današnji dan, 5. decembra 1926. godine.
Film je snimljen prema istinitom događaju, a govori o pobuni mornara na ratnom brodu koja će kasnije motivirati početak Ruske revolucije.
Spektakularan prijem kod kritike i kod publike film je ostvario pozivajući se na istinito zbivanje, ali i zbog jedinstvenog pristupa temi i neporecivo visokog umjetničkog dometa, a odgovarao je i manifestnim zahtjevima umjetnika okupljenih oko avangardnog Proletkulta
Snimljen za nešto više od mjesec dana, a dovršen baš u jutro na dan premijere, film je odmah stekao ugled reprezentativnog djela sovjetske revolucionarne kinematografije.
Večernjaja Moskva je 30. januara 1926. godine pisala da je, za prvih nekoliko dana prikazivanja, Oklopnjača Potemkin imala veću dobit nego što je za nedelju dana imao hit film tadašnje sezone “Robin Hud” sa Daglasom Ferbenksom.
Film je ubrzo prikazan u Berlinu, Londonu, Amsterdamu, New Yorku. Više od svih drugih filmova, priskrbio je ugled sovjetskom filmu.
Antologijskim se smatraju scene masakra na stubama u Odesi i prizor kotrljanja dječijih kolica niz stepenice koje obilježava ekspandirano vrijeme – specifično filmsko vrijeme koje traje duže od trajanja stvarnog događaja pa se ta scena uzima kao primjer filmskog izraza, tzv. psihološkog vremena. Takvo komponiranje cjeline i režija u pojedinim fragmentima rezultirali su monumentalnim djelom u kojem se historijske činjenice uzdižu do razine ode revoluciji.
Eisenstein, najznačajniji sovjetski redatelj svih vremena i kultno ime svjetske kinematografije, u ovom filmu po prvi put uvodi montažu, kao sredstvo stvaranja posebnih efekata u filmu, i novu estetiku koji će postati zajedničko naslijeđe svjetske kinematografije.
Sergej Eisenstein će ostati upamćen po povijesnim temama, teoriji “produženog vremena”, montaži, virtuoznoj režiji i predivnim geometrijskim kompozicijama kadra.
Oklopnjača Potemkin se možda više ne smatra najboljim filmom svih vremena, ali je ipak obavezna literatura za svakoga ko se imalo zanima za filmsku historiju.