Ustavna kriza u Rusiji 1993. godine, vezuje se za za niz događaja koje se odnose na spor između predstavnika izvršne vlasti na čelu sa tadašnjim predsjednikom Borisom Jeljcinom na jednoj, te predstavnika zakonodavne vlasti okupljenih u Vrhovnom sovjetu i Kongresu narodnih deputata.
Do sukoba je došlo u kontekstu burnih zbivanja u Rusiji tokom prve godine nakon raspada Sovjetskog Saveza i uspostavljanja Rusije kao nezavisne postsovjetske i postkomunističke države.
Krizu je prije svega obilježila tranzicija ruske ekonomije sa tzv. realnog, odnosno državnog socijalizma i planske privrede na kapitalizam i slobodno tržište koju je Jeljcin, pod uticajem zapadnih savjetnika nastojao sprovesti kroz niz radikalnih reformi i tzv. šok terapiju.
Rezultat reformi bio je katastrofalan pad svih indikatora ruske ekonomije, kao i životnog standarda za najširi dio stanovništva, dok se manjina naglo bogatila, formirajući visoku klasu oligarha.
Proces stratifikacije i razdvajanja je, sa druge strane, bio daleko manje izražen u slučaju Sovjeta i Kongresa, gdje je sa vremenom naraslo neraspoloženje prema radikalnim reformama i došlo do jačanja opozicionih snaga, a nesuglasice i sukobljavanja su se javile i na osnovu razlika u tumačenju tada još važećeg Ustava iz 1978. godine, odnosno pitanja da li je izvršna vlast u isključivoj domeni predsjednika ili parlamenta.
Eskalacija sukoba je otpočela Jeljcinovim ukazom o raspuštanju Sovjeta i Kongresa narodnih deputata 21. septembra 1993. godine, što prema izričitom tumačenju Ustavnog suda to nije mogao učiniti. Jeljcin je u tu svrhu iskoristio rezultate na proljeće održanog referenduma iz aprila 1993. koji je odobrio njegov plan o raspuštanju parlamenta i donošenju novog ustava. Kao odgovor na to, parlament je Jeljcinove odluke ocijenio ništavnim, smijenio Jeljcina i proglasio potpredsednika Aleksandra Ruckoja za vršioca dužnosti predsjednika.
Nakon toga je nastupio Oktobarski ustanak, Jeljcinov prevrat, desetodnevni ulični sukobi sa najvećim brojem žrtvama u istoriji Moskve još od vremena Oktobarske revolucije.
Demonstranti su 3. oktobra probili policijski kordon oko parlamenta, zauzeli kancelarije gradonačelnika Moskve i pokušali da zauzmu televizijski toranj Ostankino. Ruska vojska, koja se u početku proglasila neutralnom, po Jeljcinovom naređenju zauzela je zgradu Vrhovnog sovjeta i ranim jutarnjim časovima 4. oktobra i uhapsila vođe pobune.
Prema procjenama vlade, ubijeno je 187 osoba i povrijeđeno 437, dok izvori bliski ruskim komunistima procenjuju broj žrtava na oko 2000.
Epilog sukoba je bila Jeljcinova pobjeda, koju su pozdravile vodeće zapadne vlade smatrajući da je ruski predsjednik spriječio kontrarevoluciju i ponovnu uspostavu sovjetskog komunističkog režima.
Jeljcin je svoju vlast dodatno ojačao političkim reformama i novim Ustavom koji je izglasan na današnji dan 1993. godine. Bilo je to prvo slobodno izjašnjavanje nakon 1917. godine, na kojem je dobio podršku većeg dijela ruske javnosti, naročito stanovništva koji su pripadali liberalnim i prozapadnim krugovima.
I taj ustav i oni što ubiše cara ima isti potpis. Jelcinj je brat po krvi Porošenku.