Kineski eksperimentalni fuzioni reaktor „Vještačko sunce“ postavlja svjetski rekord u vremenu superzagrijane plazme

Infrastrukturni megaprojekt Pojas i Put ne uključuje samo šine i autoputeve, već ima i cilj da pomogne zemljama da postignu energetsku nezavisnost. Kina izvozi nuklearne elektrane novijeg, sigurnijeg dizajna partnerskim državama poput Pakistana, i gradi ih kod kuće kako bi pomogla prelazak sa upotrebe fosilnih goriva.

Kineski futuristički reaktor nuklearne fuzije upravo je postavio novi svjetski rekord u najdužem vremenskom periodu u održavanju temperature nalik suncu koja je potrebna da bi se fuzija dogodila. Iako je Kina još uvijek daleko od fuzijske elektrane, postignuće je važan korak ka čistoj, održivoj proizvodnji električne energije.

Postignuće je u petak najavio Gong Xianzu, istraživač Eksperimentalnog naprednog superprovodnog Tokamaka (EAST) na Institutu za fizičku nauku Hefei Kineske akademije nauka u kineskoj provinciji Anhui.

Uređaj, koji ponavlja proces stvaranja atoma koji se dešava u centru zvijezda i daje im svjetlost i toplotu, zadržao je plazmu na temperaturi od 120 miliona stepeni Celzijusa 101 sekundu i na još većoj temperaturi od 160 miliona stepeni Celzijusa još 20 sekundi.

Li Miao, direktor odjeljenja za fiziku Južnog univerziteta za nauku i tehnologiju u Shenzhenu, rekao je za Global Times da je „otkriće značajan napredak i da bi krajnji cilj trebalo da bude dugotrajno održavanje temperature na stabilnom nivou“.

Međutim, upozorio je da je tehnologija još decenijama udaljena od stvarne upotrebe van laboratorija. „To je više poput buduće tehnologije koja je presudna za kineski zeleni razvojni proboj“, rekao je.

“Kratkoročno, Kina gradi novu generaciju nuklearnih elektrana za koje tvrdi da su najsigurnije na svijetu. Dizajn Hualong One, prvi kineski domaći nuklearni reaktor, takođe će igrati ulogu u kineskom infrastrukturnom megaprojektu Inicijativa pojas i put, pomažući i Kini i partnerskim državama da postignu energetsku nezavisnost. Trud takođe uključuje i druge oblike čiste energije, poput obnovljivih izvora.”

Prethodni rekord postigao je korejski superprovodnički fuzioni uređaj za superprovodni tokamak Advanced Research (KSTAR) na Nacionalnom univerzitetu u Seulu u decembru, koji je držao plazmu na 100 miliona stepeni Celzijusa samo 20 sekundi, što znači da je EAST uređaj radio pet ili šest puta duže i na većim temperaturama.

Kina je izgradila najmanje šest fuzijskih reaktora dizajna Tokamak, komoru u obliku torusa koju su sovjetski fizičari osmislili pedesetih godina i koja koristi magnete za stvaranje stabilne ravnoteže plazme; EAST je peti po redu u Kini. Novi reaktor u Chengduu, provincija Sechuan, prvi put je uključen u decembru.

Reaktor je dobio nadimak „vještačko sunce“, ali prema NASA laboratoriji za mlazni pogon, centar sunca je samo 15 miliona stepeni Celzijusa, što znači da je uređaj nekoliko puta topliji od Sunca.

Fuzijska snaga je dugo tražena zbog ogromne proizvodnje energije i čiste proizvodnje. Dok postrojenja nuklearne fisije koja cijepaju uranijum ili plutonijum za oslobađanje energije proizvode velike količine radioaktivnog materijala koji se mora pravilno skladištiti i odlagati, reakcije fuzije kombinuju atome vodonika da bi stvorili helijum, koji je bezopasan i zapravo veoma tražen kao rashladno sredstvo za proizvodnju magneta i poluprovodničkih čipova. Nedostatak helijuma posljednjih godina povećao je cijene helijuma kako su stari izvori počeli da opadaju.