Zašto Putinov pristup „konzervativizma optimista“ odbija tradicionaliste u SAD i EU?

Predsjednik Vladimir Putin je definisao rusku ideologiju kao „konzervativizam optimista“, govoreći na 18. godišnjem sastanku diskusionog kluba Valdaj, pod nazivom „Globalni preokret u 21. vijeku: pojedinac, vrijednosti i država“.

“Za predstojeći period globalne rekonstrukcije, koji može da se nastavi prilično dugo i čiji konačni ishod nije poznat, umjereni konzervativizam je najrazumniji pristup, barem po mom mišljenju”, izjavio je Vladimir Putin obraćajući se međunarodnoj publici 21. oktobra.

Ruski konzervativizam obuhvata duhovne, tradicionalne i porodične vrijednosti, pozitivan odnos prema istorijskom nasljeđu nacije i stavljanje ličnih kvaliteta pojedinca iznad njegovog ili njenog pola, etničke pripadnosti ili boje kože, kao i nacionalni suverenitet i pristup međunarodnoj saradnji vođen brigom za opšte dobro, rekao je ruski predsjednik.

Ruski „konzervativizam optimista“

“Riječi predsjednika Putina neće odjeknuti dobro među političkim establišmentom na Zapadu, koji je liberalan do srži. Ipak, njegove riječi će odjeknuti, ili već odjekuju, sa raznih konzervativnim i tradicionalističkim grupama u Evropi i SAD”, naglašava Adriel Kasonta, analitičar spoljnih poslova iz Londona i bivši predsjednik Odbora za međunarodne poslove u Bow Group, konzervativnom istraživačkom centru u Velikoj Britaniji.

Zapad trenutno prolazi kroz ozbiljnu krizu identiteta koja rađa potrebu da se to cijeni ili stabilizuje, naglašava spoljnopolitički analitičar. Zato je Rusija, koja se smatra pretežno hrišćanskom i tradicionalističkom nacijom, toliko privlačna konzervativcima na Zapadu, kaže on.

„Pokojni profesor Andrzej Valicki napisao je 2015. veoma važan esej pod naslovom ‘Može li Vladimir Putin postati ideološki lider svjetskog konzervativizma?’ gdje se detaljno pozabavio ovim pitanjem“, kaže Kasonta.

Izraz predsjednika Putina „konzervativizam optimista” izgleda da konotira frustraciju u pravcu u kojem se prava polova kreću u SAD, kaže dr Semjuel Hof, ugledni profesor istorije i političkih nauka Džordž Vašington na Državnom univerzitetu Delaver. „Mnogi društveni konzervativci u Americi složili bi se sa Putinovom karakterizacijom“, primjećuje on.

Da li je Zapadna agenda zaista progresivna?

Govoreći na sastanku Diskusionog kluba Valdai, ruski predsjednik je primijetio da se bitka za jednaka prava u nekim zapadnim zemljama pretvorila u farsu. Takozvana “progresivna” agenda koju zagovaraju neke snage na Zapadu preobrazila se u poništavanje kulture, obrnuti rasizam, napade na istoriju i osnovne vrijednosti kao što su poštovanje majki, očeva, porodice ili čak osnovne definicije koje se tiču ​​rodnih razlika, primijetio je on. Prema riječima predsjednika, boljševici su propagirali zapanjujuće slične ideje nakon Oktobarske revolucije 1917. godine. Rusija je naučila ovu lekciju, pretvarajući svoje istorijsko iskustvo u konkurentsku prednost, rekao je on.

Trenutno, „prava generacijska bitka se vodi, barem u SAD, oko suprotstavljenih ideologija, pogleda, govora, pa čak i zbog prošlosti“, kaže Dejvid Šulc, profesor političkih nauka na Univerzitetu Hamlajn. On naglašava da postoji “veliki pritisak u SAD i protiv kulture negiranja”.

SAD, Zapad i svijet u cijelini treba da njeguju okruženje za suprotstavljena mišljenja, jer podrška za to trenutno erodira, smatra politikolog.

„Želim da se o svemu raspravlja“, ističe Piter Kuznik, profesor istorije na Američkom univerzitetu, koji sebe definiše kao progresivca, ali sumnja da trenutna liberalna politička agenda u potpunosti odgovara ovom terminu. “Želim da vidim različita mišljenja. Želim da vidim studente koji mogu da opovrgnu ovu vrstu kritike ili napad na identitete, umjesto da se osjećaju kao da se moraju izolovati ili udaljiti od takvih stvari.”

Istinski progresivizam odnosi se na pokret u američkoj istoriji koji je bio značajan za reforme (1900-1920), podsjeća Hof, dodajući da se sama ideja da se ljudi koji podržavaju ukidanje kulture nazivaju savremenim “naprednjacima” čini “uvredljivom” za pomenuti period.

Selektivno tretiranje istorije

“I Amerikanci i Rusi bi priznali da je određena prošlost svake nacije ružna”, ističe Hof. „Ali sakriti te činjenice i događaje znači ignorisati pouke istih i poricati istoriju.“

Međutim, nisu samo zapadni liberali ti koji selektivno tretiraju svoju istorijsku prošlost, već i njihove konzervativne kolege, smatra analitičar spoljnih poslova.

„Oni su skloni da biraju ono što je pogodno za njihov narativ, dok su konzervativci na Istoku, posebno u Rusiji, bili u stanju da se izbore sa komunističkom prošlošću i prihvate je kao dio kontinuuma svog nacionalnog narativa“, ističe Kasonta. „Kada je riječ o prvima, radije bi zaboravili nezgodnu kolonijalnu istoriju, koja je osnovni uzrok problema koje vidimo u modernim vremenima. Život u poricanju je priznanica za katastrofu. Rusi to vrlo dobro znaju.“

Rusija i Zapad imaju više zajedničkog nego što se može zamisliti

Međunarodni posmatrači se slažu da pokušaji prekrajanja istorije i iskrivljavanja činjenica ne predstavljaju ništa manji rizik od „istorijske amnezije“.

„Posljedice ponovnog pisanja istorije su široko rasprostranjene, uključujući stvaranje jaza u obrazovanju između generacija i ignorisanje kako drugi mogu nastaviti da gledaju na tu naciju“, kaže Semjuel Hof.

Eklatantan primjer je pokušaj Zapada da Rusiju prikaže kao antagonistu, smatra profesor. Dok neki Amerikanci čitaju o tome da Rusija napušta NATO kao posmatrač ili da ne dolazi na samit o klimi u Velikoj Britaniji, mogli bi lako steći pogrešnu predstavu o rusko-američkim odnosima.

Međutim, Rusija i SAD imaju mnogo tačaka u kojima se njihovi interesi zbližavaju, kao i zajedničku prošlost, uključujući saradnju u svemiru, savezništvo tokom Prvog zaljevskog rata, kao i tokom Drugog svjetskog rata, članovi su istih odbora UN samita supersila i potpisuju mnoštva bilateralnih ugovora i sporazuma, prema riječima politikologa.