Arheolozi istražuju misteriju ekshumacija grobova iz mračnog doba

Praksa ponovnog otvaranja grobova za uklanjanje simboličnih predmeta, uključujući mačeve iz muških grobova i broševe iz ženskih, raširila se širom Evrope u šestom vijeku, ali je prestala u osmom. Motivi prakse i dalje su nepoznati.

Arheolozi pokušavaju da riješe zagonetku zašto su ljudi mračnog doba, od Rumunije do anglosaksonske Engleske, često ponovo otvarali grobove svojih mrtvih da bi uklonili određene predmete.

„Praksa ponovnog otvaranja i manipulacije grobovima ubrzo nakon sahranjivanja, koja se tradicionalno opisuje – i odbacuje – kao „pljačka“, dokumentovana je na grobljima od Transilvanije do južne Engleske“, rekao je tim švedskih, austrijskih, holandskih i njemačkih naučnika, piše u radu objavljenom u časopisu Antiquity u petak.

Misterija je zašto su uklonjeni samo određeni grobni predmeti – čak ne oni najvrijedniji – kao dio prakse koja je očigledno bila uobičajena za razne ranosrednjevjekovne kulture od šestog do osmog vijeka nove ere, proučavane na lokacijama u pet regiona širom Evrope.

„Pažljivo su birali stvari koje su uklanjali, posebno uzimajući broševe od žena i mačeve od muškaraca, ali su iza sebe ostavili mnoštvo dragocjenosti, čak i predmete od plemenitih metala, uključujući ogrlice od zlata ili srebra“, rekla je vodeća autorka studije Alison Klevnas sa Univerziteta u Stokholmu.

Tim je zaključio da su uklonjeni predmeti, posebno mačevi, bili u lošem stanju do trenutka ekshumacije i vjerovatno beskorisni.

„Rezultati pokazuju da su grobove najčešće otvarali u roku trajanja žalosti, a ponekad i ranije“, napisali su. „Najčešći vremenski okvir za ponovno otvaranje bio je nakon propadanja mekog tkiva, ali prije nego što se bilo koji drveni sanduk uruši ili napuni sedimentom.“

S obzirom na to da je potrebno samo nekoliko godina da se sahranjeno ljudsko tijelo razgradi, „ti grobovi su otvoreni vrlo brzo nakon sahrane“, odvažio se Klevnas.

Arheolozi vjeruju da se motivacija za očigledno uobičajenu praksu razlikovala od mjesta do mjesta.

“Ponovno otvaranje grobova postalo je dio repertoara mogućih obreda sa posmrtnim ostacima na širokom geografskom području, ali motivaciju su vjerovatno pokretali lokalni problemi kao i široko prihvaćena shvatanja smrti i njenih obreda”, kaže list.

Ali određeni izbor predmeta za uklanjanje vjerovatno je imao dubok značaj za ljude tog vremena.

“Mačevi i broševi su neki od najsimboličnijih  predmeta u grobovima”, rekao je Klevnas za magazin Live Science. “Oni su davani na poklon i predavani kao nasljedstvo; to su predmeti koji se koriste za povezivanje ljudi, uključujući i generacije. Oni donose priče i sjećanja. Dakle, vjerovatno su iskopavani iz ovih razloga.”

Koautorka Astrid Noterman rekla je da je praksa počela da se širi Evropom u šestom vijeku, dostigavši vrhunac u sedmom vijeku i gasi se prije početka osmog vijeka. Dotični vremenski period obuhvata epohe poznate kao period migracija, nakon propadanja Rimskog carstva, i doba franačke dinastije Merovinga koja je prethodila Vikinškom dobu.